Evidence based logopedie

Op deze pagina vindt u tips voor het vinden van zo betrouwbaar mogelijke, wetenschappelijke informatie over logopedische interventies op het internet.

Onderstaande tips bieden ondersteuning bij de stappen 1, 2 en 3 van Evidence-Based Practice: het formuleren van een klinische vraag, het zoeken naar het best beschikbare bewijs en het beoordelen ervan.

Stappenplan

  • 1. Formuleer een (PICO-)vraag
    • P (Patient, Populatie, Probleem): Voor welk(e) cliënt(engroep) of stoornis zoek je informatie?
    • I (Instrument, Interventie): Om welke therapie/ benaderingswijze of diagnostisch instrument gaat het?
    • C (Comparison, Controle): Eventueel alternatieve of vergelijkende therapie, instrument
    • O (Outcome): Om welk resultaat gaat het (zo concreet mogelijk)?
  • 2. Bedenk geschikte zoektermen, zet dit in schema (zie onderstaand voorbeeld)

     De volgende bronnen kunnen u helpen met het zoeken naar geschikte Engelse vaktermen:

    Vul onderstaand schema in:

     -

    Patient

    Instrument/ Interventie 

    Controle/ Comparison

    Outcome

    Logopedische vraag

    Kinderen met fonologische stoornis 

    Hodson & Paden methode 

    Trainen met minimale paren 

    Verbeterde spraakverstaanbaarheid, gemeten a.d.h.v. % correcte medeklinkers

    Mogelijke relevante zoektermen 

    ·         Speech sound

    ·         disorder

    ·         Speech impairment

    ·         Phonological disorder

    ·         Phonological delay

    ·         Cycles approach

    ·         Intervention

    ·         treatment

    ·         Minimal pairs

    ·         Minimal oppositions

    ·         Contrasts

    ·         Treatment

    ·         Intervention

    ·         Percentage     Consonants Correct (PCC)

    ·         Intelligibility

    ·         Score on

    ·         Standardized

    ·         Test

     

  • 3. Doorzoek verschillende databases, waarbij je voorkeur uitgaat naar de hoogste bewijssterkte. Systematische reviews of richtlijnen verdienen de voorkeur boven individuele studies.
    Systematische reviews / richtlijnen
    Overzicht van richtlijnen* en literatuurstudies*, opgesteld door de NVLF.
    De databank Effectieve Jeugdinterventies* voor professionals in de jeugdzorg

    The National Center for Evidence-Based Practice in Communication Disorders / ASHA’s evidence maps

    EBP-briefs: specifieke logopedische vragen zijn uitgewerkt vanuit een casus, waarbij literatuur al uitgebreid is beoordeeld door deskundigen

    NSW Speech Pathology EBP Network (voorbeelden van CATs; Critically Appraised Topics)

    SpeechBITE™ is een database met toegang tot een catalogus met ‘Best Interventions and Treatment Efficacy’ op het gebied van logopedische interventies. Voor systematische reviews en richtlijnen: Kies via ‘advanced search’ voor deze specifieke research designs.

    Best practice statements over afasie: Australian Aphasia Rehabilitation Pathway (AARP)

    Systematic reviews ten aanzien van de gehele gezondheidszorg (Cochrane)

    The Campbell Collaboration Library of Systematic Reviews.

    US Department of Health and Human Services – bevat evidence based clinical practice guidelines

    What works Clearinghouse: database met beoordeelde wetenschappelijke literatuur over onderwijs (bijv. interventie bij leesproblemen)

    Belgisch Centrum Evidence Based Medicine (CEBAM*)

    Duits platform, gericht op EBP. Gedragen door alle beroepsverenigingen die met taal geassocieerd zijn.

    Individuele artikelen

    Nederlands Tijdschrift voor Logopedie van de NVLF*.

    Pubmed.com: toegang tot de database Medline, een van de grootste verzamelingen medische artikelen.

    Google Scholar*: Zoekmachine waarbij informatie gefilterd wordt op wetenschappelijke criteria.

    Tijdschrift Stem- Spraak- en Taalpathologie*: Via deze website kan je zoeken naar artikelen binnen alle jaargangen (vanaf 2003, open access)

    Van Horen Zeggen*: Vakblad voor professionals die te maken hebben met taalontwikkelingsstoornissen en slechthorendheid/ doofheid. Open access.

    SpeechBITE™ is een database met toegang tot een catalogus met ‘Best Interventions and Treatment Efficacy’ op het gebied van logopedische interventies. Een grote hoeveelheid van deze artikelen is reeds beoordeeld op methodologische kwaliteit.

    hbo-kennisbank*: Database met publicaties van praktijkgericht onderzoek, uitgevoerd door hogescholen, waaronder ook bachelorscripties.

    Overige informatiebronnen
    www.Kennislink.nl: populair-wetenschappelijke informatie (zoek bijv. binnen taalwetenschappen, gezondheid)
    www.linkedin.com: LinkedIn discussiegroepen (bijv. logopedie, evidence-based logopedie)
    www.twitter.com: Tweets van experts en organisaties (bijv. @NVLF, @Afasienet, @NVAudiologie,……., @Lectorlogopedie, @Hannekekalf, @MBlumentha, @KNeijenhuis, …..)

    NB: Een * geeft aan dat de informatie Nederlandstalig is

Tips

  • Wat als de info niet gratis verkrijgbaar is?

    Als een artikel of document niet direct toegankelijk is, zijn er de volgende opties om het te verkrijgen:

    • Typ de titel in het zoekvak van Google Scholar
    • Zoek via de website van (de organisatie van) de auteur(s)
    • Stuur per e-mail een verzoek om een pdf naar één van de auteurs
    • (voor studenten): schrijf je gratis in bij ResearchGate; mogelijk is het artikel hier fulltext op te vragen of beschikbaar gesteld
    • Bezoek een bibliotheek van een universitair medisch centrum (of vraag een collega die er werkt)
  • Gebruik ‘Pearl Growing’
    1. zoek een relevant artikel; 
    2. kijk in een database naar de bijbehorende zoektermen; 
    3. gebruik deze zoektermen om meer relevante artikelen in dezelfde database te vinden; 
    4. herhaal stap 2 en 3 in andere databases; 
    5. herhaal stappen 1–4 voor andere relevante artikelen; 
    6. stop als de relevantie van de gevonden artikelen afneemt.


    Onderstaande tabel helpt om uw zoekstrategie en zoekresultaten bij te houden en te bewaren: 

    Zoektermen / zoekstring

     Database

     Hits

    Opmerkingen over de relevantie etc

    -

    -

    -

    -

  • Hulpmiddelen bij het beoordelen van gevonden artikelen
    • Handleiding en beoordelingsformulieren voor Journal Club , van de NVLF
    • Website met downloads bij boek Kalf & de Beer. Vul het volgende ISBN nr in: 978-90-313-7600-1.
    • Informatie en formulieren van het Dutch Cochrane Centre:
    • Woordenlijst (glossary) voor EBP terminologie, van de ASHA
  • Cursus

    De Artevelde Hogeschool (Gent) heeft een cursus evidence-based handelen in de logopedie gelanceerd met informatieve screencasts.

Dit is een actualisering van de bijlage bij het volgende hoofdstuk in het boek ‘Dialoog’: Neijenhuis, K., Lipke-Steenbeek, W., & Houweling, L. (2014). Log(oped)isch redeneren, evidence-based practice en reflecteren. In A. Meulenberg-Brouwer & H. Van der Pol-Top (Eds.), Dialoog; Een theoretisch en praktisch perspectief op de beroepsrollen van de logopedist (pp. 185-222). Den Haag: Boom Lemma uitgevers.